Cé acu níos fearr?

[Séril Báicéir]

An níos fearr é a rá “Táim ag ithe mo lón,” nó “Tá mo lón a ithe agam.” An bhfuil sé seo faoi cúrsaí canúint?

Go raibh maith agaibh!

Béannachtaí,
Séril

[Onuvanja]

A Séril, tá an tuiseal ginideach ag teastáil uait sa gcéad abairt: “tá mé ag ithe mo lóin”. Agus creidim go mba cheart fada a chur ar “a” sa dara habairt: “á ithe agam”. Sin ráite, ceapaim go bhfuil an dá leagan ceart, go bunúsach. Níl a fhios ‘am an mbaineann difríochta canúna leo… B’fhéidir go mbraitheann sé rud beag ar an gcomhthéacs. Cuir i gcás:

Ceist A: Céard atá tú a dhéanamh? – What are you doing?
Freagra A: Táim ag ithe mo lóin. – I’m having my lunch.

Ceist B: Ar ith tú do lón cheana? – Have you already had lunch?
Freagra B: Tá mo lón á ithe agam anois. – I’m having it right now.

[Séril Báicéir]

Go raibh maith agat, a Onuvanja. Bhí an céad abairt i Teach Yourself Irish agus bhí an dara habairt i Rosetta Stone Irish.

[aonghus]

Is túisce a bheadh an dara leagan agam ná an chéad leagan, ach tá siad araon ceart go bhfios dom.

[Onuvanja]

Tá fáilte romhat, a Séril! Tá mé beagnach cinnte gur meancóga atá ann.

Seo í an riail:

1) AG + AINM BRIATHARTHA (ithe, tógáil, tiomáint) + AINMFHOCAL SA nGINIDEACH

Tá mé ag ithe mo lóin / Bhí siad ag tógáil an tí / Beidh sé ag tiomáint a chairr

Eisceacht: Más ainmfhocal éiginnte atá i ann, ní gá an tuiseal ginideach a úsáid i gcónaí.

Bhí siad ag tógáil an tí (THE HOUSE), ach: Bhí siad ag tógáil teach (A HOUSE)

2) AG + mé, tú, é, í, muid, sibh, siad + AINM BRIATHARTHA

Tá X + ag + mé + bualadh –> Tá mé do mo bhualadh (ag X) – I am being beaten by X
Tá X + ag + tú + bualadh –> Tá tú do do bhualadh (ag X) – You are being beaten by X
Tá X + ag + é + bualadh –> Tá sé á bhualadh (ag X) – It (masc.) is being beaten by X

Tá X + ag + é + ithe –> Tá sé á ithe (ag X) — It (masc.) is being eaten by X –> Tá mo lón (=sé) á ithe agam

Bhuel, sin mar atá sé sa gCaighdeán. Tá roinnt difríochta i nGaeilge na Mumhan.

Tá súil agam go mbeidh sé ina chuidiú agat.

[Tuigim]

Ceist : Ar ith tú do lón cheana? – Have you already had lunch?
Freagra A: Tá mo lón á ithe agam anois. – I’m having it right now.
Freagra B: Níor ith. Tá mé dh’á ithe anois. No. I’m eating it now.

Cad é an difríocht idir an á agus an dh’á sna freagraí? Céard a chiallaíonn dh san abairt seo?

[Onuvanja]

Ceist : Ar ith tú do lón cheana? – Have you already had lunch?
Freagra A: Tá mo lón á ithe agam anois. – I’m having it right now.
Freagra B: Níor ith. Tá mé dh’á ithe anois. No. I’m eating it now.

Cad é an difríocht idir an á agus an dh’á sna freagraí? Céard a chiallaíonn dh san abairt seo?

Is í “á” an fhoirm a mbaintear úsáid aisti sa gCaighdeán, ach tá “dhá” coitianta freisin i gConamara. Níl a fhios ‘am faoi na canúintí eile faraor.

[Author]

Posts